Pożegnanie ś.p. Janusza Umińskiego

Wybitnego bydgoszczanina, urbanistę, publicystę, magistra prawa i teologii, turystę pieszego i górskiego, krajoznawcę; absolwenta Uniwersytetu Adama Mickiewicza i Papieskiego Wydziału Teologicznego w Poznaniu oraz Podyplomowego Studium Planowania Regionalnego Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie; wieloletniego pracownika służb planowania regionalnego i przestrzennego oraz placówek kultury.

Janusz Umiński był cenionym i lubianym działaczem Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, do którego wstąpił w 1951 r. Był członkiem władz na różnych szczeblach − miejskim, wojewódzkim i krajowym:

• Zarządu Oddziału Miejskiego PTTK w Bydgoszczy − członek zarządu w latach 1953−1954, wiceprezes w latach 1991−1992;
• Zarządu Regionalnego Oddziału PTTK „Szlak Brdy” w Bydgoszczy − prezes w latach 1992−1995;
• Zarządu Okręgu PTTK w Bydgoszczy − członek zarządu w latach 1956−1960, sekretarz zarządu w latach 1960−1962, wiceprezes zarządu w latach 1962−1965, 1972−1975;
• Zarządu Wojewódzkiego PTTK w Bydgoszczy − wiceprezes w latach 1975−1977 i 1981−1985, prezes w latach 1985−1990;
• Wojewódzkiego Sądu Koleżeńskiego PTTK − prezes w latach 1977−1981;
• Głównego Sądu Koleżeńskiego PTTK w latach 1985−1993;
• Zarządu Głównego PTTK w latach 1993−1997.

W życiu Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego zaznaczył się w wielu sferach. Był aktywnym działaczem turystyki pieszej, organizatorem oddziałowych i okręgowych wycieczek i rajdów pieszych na obszarze regionu kujawsko-pomorskiego. Brał udział w znakowaniu szlaków pieszych na terenie województwa i szkolił kadrę przodowników turystyki pieszej. W latach 1953−1956 pełnił funkcję sekretarza, w latach 1956−1962 przewodniczącego, a do 1972 r. wiceprzewodniczącego Okręgowej Komisji Turystyki Pieszej PTTK w Bydgoszczy. Był członkiem Komisji Turystyki Pieszej Zarządu Głównego PTTK w latach 1958−1960 i 1962−1965 oraz prezydium tej Komisji w latach 1960−1962.

Równolegle prowadził rozległą działalność krajoznawczą. Pełnił funkcję sekretarza Okręgowej Komisji Krajoznawczej w latach 1960−1962, a w latach 1962−1965 członka Komisji Krajoznawczej Zarządu Głównego PTTK. Uczestniczył w inwentaryzacji gmin na obszarze Borów Tucholskich. Brał udział w obradach V Kongresu Krajoznawstwa Polskiego w 2000 r. w Gnieźnie i VI Kongresu Krajoznawstwa Polskiego w Olsztynie w 2010 r.

Był przewodniczącym Okręgowej Komisji Opieki nad Zabytkami w latach 1962−1966. Przyczynił się do znacznego wzrostu liczby społecznych opiekunów zabytków. Zorganizował Okręgową Komisję Historyczną w 1966 r. i przewodniczył jej do czasu połączenia z Komisją Krajoznawczą Zarządu Wojewódzkiego PTTK w 1976 r.

W roku 1985 Janusz Umiński wszedł w skład Komisji Historii i Tradycji Zarządu Głównego PTTK, której był członkiem do 2019 r., a w latach 1993−2001 jej wiceprzewodniczącym.

Był także członkiem Kapituły Odznaczeń Zarządu Głównego PTTK w latach 1993−1997.

W roku 1997 Zarząd Główny PTTK powołał Janusza Umińskiego do składu Komitetu Organizacyjnego obchodów jubileuszu 50-lecia działalności Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w 2000 r.

Janusz Umiński był autorem kilkudziesięciu przewodników turystycznych, w tym między innymi takich, jak: „Grudziądz i okolice”, „Bydgoszcz i okolice”, „Ciechocinek i okolice”, „Powiat brodnicki i okolice”, „Nad Notecią. Szlaki turystyczne”, „Puszcza Bydgoska. Szlaki turystyczne”, „Bory Tucholskie. szlaki turystyczne”, „7 dni w Koronowie i nad Jeziorem Koronowskim”, „Pojezierze Krajeńskie. Szlaki Turystyczne”, „Szlak Kasztelański (mini przewodnik)”, „Bydgoszcz. Przewodnik”, „Gdańsk w 3 dni”, „Toruń w 3 dni”. Był również autorem setek artykułów o tematyce społeczno-gospodarczej i krajoznawczo-turystycznej. Wchodził w skład zespołów redakcyjnych „Jantarowych Szlaków”, „Bydgoskiego Przeglądu Turystycznego” i „Kalendarza Bydgoskiego”. Był także długoletnim współpracownikiem czasopisma „Gościniec PTTK”.

Posiadał uprawnienia przodownika turystyki pieszej i przodownika turystyki górskiej, znakarza szlaków turystycznych, przewodnika turystycznego i pilota wycieczek krajowych oraz tytuły Honorowego Przodownika Turystyki Pieszej, Honorowego Przodownika Turystyki Górskiej i Zasłużonego Instruktora Krajoznawstwa.

Był członkiem Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy, Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego, Towarzystwa Urbanistów Polskich, Stowarzyszenia Autorów Polskich w Gdańsku, Wielkopolskiego Klubu Publicystów Krajoznawczych w Poznaniu.

Za swą działalność Janusz Umiński został odznaczony między innymi: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, odznaką „Zasłużony Działacz Turystyki”, odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”, Złotą Honorową Odznaką PTTK, odznaką „Za Szczególne Zasługi dla Województwa Bydgoskiego”, odznaką „Za Zasługi dla Miasta Bydgoszczy”, Honorowym Medalem Prezydenta Miasta Bydgoszczy.

Był honorowym członkiem Koła Przewodników Turystycznych Regionalnego Oddziału PTTK „Szlak Brdy” w Bydgoszczy od 1998 r.

Godność Członka Honorowego PTTK nadana została Januszowi Umińskiemu 5 września 1997 r. na XIV Walnym Zjeździe PTTK.

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze poniosło wielką stratę. Odszedł na wieczną wędrówkę wspaniały, szlachetny i prawy człowiek, niestrudzony krzewiciel wiedzy o ojczystym kraju, niezapomniany Kolega i Przyjaciel. Będzie Go nam bardzo brakowało.

Cześć Jego Pamięci!

Władze Naczelne Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego